Klasik dönem Osmanlı tarihinin problem haline gelmiş konularından biri de Şeyh Bedreddin ve ona isnat edilen isyan hareketleridir. Genellikle Osmanlı vekayinâmelerinin, diğer bir ifadeyle Osmanlı tarihçilik anlayışının sevkiyle kaleme alınmış kroniklerin, Şeyh Bedreddin’i anlaşılması güç […]
LUCIEN SÉVE: TARİHİ MADDECİLİK, İNSANIN “ÖZ”Ü VE KİŞİLİK KURAMI Lucien Séve, Marksizm ve Kişilik Kuramı Tarihi maddecilik, kuramsal yapısında “insan faktörü”nü yok mu saydı? Ya da en azından onu küçümsedi mi? Ve, eğer öyleyse, bu […]
Bogomilizm ve Bosna-Hersek Boşnakların bazı araştırmalara göre Güney Slav halkı bazılarına göre ise İlir halkından geldiği söylenmektedir. Çoğunluğu Balkanlar’da Bosna-Hersek’te, Sırbistan’da yaşar. Ayrıca Hırvatistan, Karadağ, Slovenya, Almanya, ABD, Avusturya, İsveç, Kosova, Makedonya Cumhuriyeti ve Türkiye’de de Boşnaklar vardır. Türkiyede 2.000.000 Boşnak bulunmaktadır. Bogomilizm ise Ortaçağ’da Bulgaristan’da ortaya çıkıp Avrupa’nın doğu ve batısında […]
I Yayımlanışından bu yana kırk bir yıl geçmesine karşın, Nâzım Hikmet’in Simavna Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı üzerine bütünsel bir inceleme yapılmamış olması şaşırtıcıdır. Selâhattin Hilâv’ın “Nâzım Hikmet Üzerine Notlar” adlı yazısının dışında sözkonusu yapıtı […]
Asya Türkiyesi’nde İngiltere’nin Savaş Emelleri Osmanlı İmparatorluğu’nun, Almanya’nın yanında 28 Ekim 1914 tarihinde savaşa girmesi üzerine, İngiltere Orta Doğu’da yıllardır oluşturduğu düzenekleri harekete geçirdi. Bir yandan, Mekke Emîri ile temasa geçen İngilizler, diğer yandan da […]
1980’li ve 1990’lı yıllar, bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de büyük düşünsel çalkantılara sahne oldu. O zamana kadar doğru bildiklerimizi sorgular hale geldik. Alıştığımız yapılar yıkıldı. Bir yandan dünya hızla küçülürken rekabetçi piyasa sisteminin kolayca […]
EMPERYALİST DEVLETLERİN 1878’den SONRA OSMANLI İMPARATORLUĞU’NA KARŞI İZLEDİKLERİ POLİTİKA Rusya’nın Politikası 1870’lere değin yapılan evrim ve antlaşmalarda, gerek Batılı devletlerce, gerekse Osmanlı Devleti’nce doğrudan Ermeniler’e ilişkin hiçbir düzenlemede bulunulmamıştır. 1862 yılında oluşturulup Ermeni Ulusal Tüzüğü […]
Arsen Avagyan’ın Vzaimootnoşeniya Mejdu Armyanskimi Politiçeskimi Partiyami i Mladoturkami v 1908 – 1914 gg. (Ermeni Siyasi Partileri ile Jöntürkler Arasındaki İlişkiler 1908-1914; Ermenistan Bilimler Akademisi, 1996) adlı Rusça tezinden bir bölümdür. 1908’e Dek Ermeni Siyasi […]
Türklerin dini inanışları üzerine yapılan değerlendirmeler Şamanizmi “milli” bir din kavrayışı tarzında sunar. Oysa Şamanizm bir din değil inanç sistemi içinde bir bölümdür. Şamanizm daha çok bir “vecd tekniği”dir. Türklerin eski dinleri çok tanrılı olup […]
Peter D. Phillips ile beraber Esası itibariyle olmasa da, şeklen, proleteryanın burjuvaziyle mücadelesi ilk elde ulusal bir mücadeledir. Her ülkenin proleteryası, tabiatıyla, evvela kendi burjuvazisiyle hesabını görmelidir… İşçilerin vatanı yoktur. Sahip olmadıkları şeyi onlardan alamayız. […]
Şimdiye kadar incelediğimiz her mesele daha genel ve daha toptan bir görüşle ayrıntılarıyla yeniden gözden geçirilebilir. İslâmiyetin Modern savunucuları, şimdiye kadar başvurduğumuz kuralları ve diğer bazılarını, sosyal alanda adaleti temsil ettiğini ileri sürdükleri bir sistem […]
Erken İslâmî dönemde iktisat, pratik bir eğilim geliştirmiştir. Hz. Muhammed, “Servette yanlış olan herhangi bir şey yoktur, ama sağlık, servetten daha hayırlıdır ve mutluluk bir nimettir.”(1) demiştir ve hatta “Kim bir ev satar ve yerine […]
Sosyolojinin Türkiye’ye girişinde etkili olan temel faktör, Osmanlı’nın nasıl kurtarılabileceği sorunsalına Osmanlı ve Batı çıkarları adına birlikte cevap aramaktı. Osmanlı Batı karşısında, kendi çıkarları adına siyaset üretme ve sürdürebilme olanaklarını yitirip, Batı içi çatışmalardan yararlanarak […]
Antiemperyalist hareketin doğuşu ve öncü güçleri Ulusal kurtuluş hareketi, Türk halkının yoğun olarak yaşadığı Anadolu’da doğdu. Daha K. Marx, Osmanlı İmparatorluğu yapısında Anadolu’nun önemine değinerek, Asya Türkiye’sinin Türk İmparatorluğu’nun hâlâ sahip olduğu güçlerin gerçek merkezi […]
Kapitalizm bir üretim sistemi olarak çalışma kadar boş zamanı da organize etti. Çalışmayı katı bir kodlanmışlık içine hapsettiği gibi boş zamanı da terminolojik anlamından sıyırarak, kârlı bir alan olarak düzenleme çabası içinde oldu. Bu bağlamda, […]
@halksahnesi.org