Çeliğe su verme işlemi imgesel olarak da sık kullanılır. Hatta tüm madenleri değişime uğratma, şekil vermede başlıca etken olan ateş de çok farklı anlamlarda kullanılır. Toplumlar tüm hayatlarını etkileyen bu iki unsura çok güçlü anlamlar […]
Gücü seviyorum! Ama gücü bir sanatçı olarak seviyorum: Bir müzisyenin kemanını, onun tonlarını, akordunu, harmonisini ortaya çıkarmak için sevdiği gibi. Napolyon Bonaparte Fransız Devrimi 1789-1815 yılları arasında beş farklı dönem yaşayarak devam etmiştir. Fransız Devrimi’nde çok farklı […]
Düzensizliğin düzeni planı yürürlüğe girmiş durumdadır. Benim söylemek istediğimin tam tersini düşünenlerin varlığı gayet doğaldır. Yani şu andaki hükümetin bu darbe girişiminden güçlenerek çıkacağını tahmin edenler olacaktır. Düz mantık böyle gösterir. Ama önemli olan bütün […]
Herkesin üzerinde durduğu ve altın değerinde gördüğü kavramlar dolaşıyor ortalıkta. Mesela; “darbe”, “darbe püskürtüldü”, “demokrasi nöbeti” v. s… Ama bu tablonun ortaya çıkmasında her iki tarafa da yol verenler için altın değerindeki kavram, daha çok […]
Tarih (Historia) sözcüğü İon lehçesinde bildirme. Haber alma yoluyla bilgi edinme anlamlarında kullanılmıştır. Attika lehçesinde ise sözcüğün görerek, tanık olarak bilme anlamlarının yanısıra, çok daha geniş bir anlam içeriğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve hayvan […]
Osmanlı İmparatorluğu’nun, Almanya’nın yanında 28 Ekim 1914 tarihinde savaşa girmesi üzerine, İngiltere Orta Doğu’da yıllardır oluşturduğu düzenekleri harekete geçirdi. Bir yandan, Mekke Emiri ile temasa geçen İngilizler, diğer yandan da Emîr’in rakibi Suûd ile Basra […]
Bugün 16 Mart. Yani ilkbaharın başlangıcı olan Mart ayının tam ortası. Baharın başlangıcı olan bu ay, tüm insanlık tarihinin umutlarını bir şölene dönüştürdüğü tarih. İlkel çağlardan günümüze kadar kutlanan “bahar” bayramının içindeyiz. Tarım toplumlarında, takvim […]
Formalist modernizmin babası kabul edilen Amerikalı ünlü sanat eleştirmeni Clement Greenberg’ün yirmi dokuz yaşındayken 1939’da Partisan Review için yazdığı ünlü makalesi. I Aynı uygarlık eşzamanlı olarak bir T. S. Eliot şiiri ve Tin Pan Alley […]
Son günlerde Türkiye’nin gündemini Amerikalı bir yazar belirledi. Bu yazarın söyledikleri, Amerika’nın ülkemizde ne kadar içsel bir olgu olduğunu gösteriyor. “Demokrat” Amerika’nın bu yazarının söylediklerini okurken, Türkiye’de gazetecilere ve yazarlara yapılan adaletsizliklere tavır almasını sevinçle […]
Harbiye’nin Abdülaziz’in tahttan indirilmesinde oynadığı rol sürekli bir kuşkuya neden oldu. Osman Nuri Ergin’in Türk Maarif Tarihi’nde vurguladığı üzere: Asker Mektepleri bilhassa Harbiye talebesi Abdülaziz’in hal’ine iştirak etmişlerdir, manevra ve talim için pek nadir olarak […]
Tanrı Devleti ve “Gizli El” Siyasal – iktisadın ahlak kökenli filozofu Adam Smith’in meşhur bir sözü var: “İki tüccar bir araya geldiği zaman kesinlikle halkın aleyhine bir komplo çıkar” diyor. Bu tüccarın “gizli el”inin gerekli […]
Cem TV Sivas Katliamı ve 2 Temmuz için ne düşündüğümü sordu. Ben cevapladım. İşte o cevap: UTANÇ MÜZESİ Belki size çok ilginç gelecek ama, ben 1919 vurgusu yapmak istiyorum. Hepimiz biliriz; Erzurum Kongresi’nin üzerine gelen […]
Şimdiye kadar incelediğimiz her mesele daha genel ve daha toptan bir görüşle ayrıntılarıyla yeniden gözden geçirilebilir. İslâmiyetin Modern savunucuları, şimdiye kadar başvurduğumuz kuralları ve diğer bazılarını, sosyal alanda adaleti temsil ettiğini ileri sürdükleri bir sistem […]
Erken İslâmî dönemde iktisat, pratik bir eğilim geliştirmiştir. Hz. Muhammed, “Servette yanlış olan herhangi bir şey yoktur, ama sağlık, servetten daha hayırlıdır ve mutluluk bir nimettir.”(1) demiştir ve hatta “Kim bir ev satar ve yerine […]
Sosyolojinin Türkiye’ye girişinde etkili olan temel faktör, Osmanlı’nın nasıl kurtarılabileceği sorunsalına Osmanlı ve Batı çıkarları adına birlikte cevap aramaktı. Osmanlı Batı karşısında, kendi çıkarları adına siyaset üretme ve sürdürebilme olanaklarını yitirip, Batı içi çatışmalardan yararlanarak […]
Antiemperyalist hareketin doğuşu ve öncü güçleri Ulusal kurtuluş hareketi, Türk halkının yoğun olarak yaşadığı Anadolu’da doğdu. Daha K. Marx, Osmanlı İmparatorluğu yapısında Anadolu’nun önemine değinerek, Asya Türkiye’sinin Türk İmparatorluğu’nun hâlâ sahip olduğu güçlerin gerçek merkezi […]
Kapitalizm bir üretim sistemi olarak çalışma kadar boş zamanı da organize etti. Çalışmayı katı bir kodlanmışlık içine hapsettiği gibi boş zamanı da terminolojik anlamından sıyırarak, kârlı bir alan olarak düzenleme çabası içinde oldu. Bu bağlamda, […]
Karl Marx’ta Din, İdeoloji ve Eleştiri Latin Amerika’da direnişçi bir papazı sorgulayan polisler, “Ateist komünistlerle ne işin var?” diye sormuşlar. Papaz “İnsanlar ateistler ve müminler diye ikiye ayrılmazlar, ezenler ve ezilenler diye ikiye ayrılırlar” demiş. […]
Tarihçilerin araştırmalarında çok sevdikleri, hatta biraz da zorunlu buldukları bir yöntem vardır: Dönemleme (periodisation). Bu demektir ki tarihi ancak dönemlere ayırarak ve her dönemi de kendi koşulları içinde değerlendirerek anlayabiliriz. Ve daha sonra da, yapısalcı […]
Türkiye’de uzun zamandır bir hayalet dolaşıyor. Bu hayalet Şangay İşbirliği Örgütü’nden temellendirilen bir efsane. Bu efsanenin kahramanları gerçek ama, bu kahramanlar üzerinden kulaktan kulağa dolaşan söylenceler ne kadar gerçek? Gerçek sinir bozucudur. Gerçek yüzleşmekten en […]
Tüm genç Hegelcilerin en ünlüsü, hem bir bilim insanı, hem de devrimci olan ve kim olduğuna dair bir tanıtıma da çok fazla gerek olmayan Karl Marx’tır. Tarihsel anlamda o gerçekten bir tür devdir. Yakın zamanlarda […]
II. Mehmed (Mehmed-i sânî; bilinen adıyla Fatih Sultan Mehmed kısaca Fâtih, Avrupa’da tanınan adıyla: Grand Turco (Büyük Türk) veya Turcarum Imperator (Türk İmparatoru); 30 Mart 1432 – 3 Mayıs 1481), Osmanlı İmparatorluğu’nun yedinci padişahı. İlk […]
GİRİŞ Hızlı toplumsal dönüşümleri yaşayan bir toplum olarak Türkiye’de bundan en çok etkilenen kesimlerin başında ‘gençlik ve gençler’ gel mektedir. Çünkü toplumsal dönüşümlerin merkeze aldığı ‘bireyselleşme’ en çok manevra yeteneğini onlar için sunmaktadır. Gençlerin bu yeteneği […]
19. yüzyılın önde gelen tüm düşünürleri şu veya bu şekilde Osmanlı Devleti’yle ilgilendiler ve bu konuda fikirler ileri sürdüler. Hatta bunlar arasında Auguste Comte gibi Osmanlı devlet adamlarına “reform projeleri” sunanlar da çıktı. Yine de […]
“3. Yargı Paketi” ve özellikle de, “Bölgesel Ağır Ceza Mahkemeleri”nin tartışıldığı şu günlerde, 2010 yılında Suat Parlar ile gerçekleştirdiğimiz söyleşinin bir bölümü aklımıza geldi.”Neo Gladio” adı altında gerçekleştiridiğimiz bu söyleşi, yeniden yapılandırılan sistemin bütünlüklü bir […]
Bölücü kapitalizm, bölgesel eşitsizliği insanî kriz boyutlarına taşıyor. Tarihe bakıldığında ve tarihten bakıldığında bu temelleriyle birlikte aydınlığa çıkan bir olgu oluyor. Meşhur bir slogan vardır: “Demir ağlarla yurdu bir baştan diğerine ördük” diye. Demir ağlarla […]
Suriye ve Ortadoğu tartışılırken göz önünde bulundurulması gereken olgular var. Bu olgulara değinmek gerekiyor. Bir süreçler bileşkesini tarihsel temeline oturtmanın zaruret olduğu, ortadaki laf çamurundan belli oluyor. Öncelikle şunu belirtmeliyiz; ABD emperyalizmi, savaşı, yasadışı olanı […]
Amerikancı Değerlerin Cesaret Oscarları Türkiye, büyük cüretkârlıklar, büyük cesaretler dönemine girdi gibi görünüyor. Bunun ölçütünü nereden çıkartıyoruz? 1960’lı yıllar boyunca bu ülkede anti-Amerikancılık, anti-emperyalizm yükselen politik ve ahlâki değerlere damgasını vurdu. İnsanların Amerika ile özdeşleşen […]
Günümüzde insan aklı, kapitalist sistemin sunduklarının dışında bir aklı oluşturamıyor. Çünkü günümüzün insanı sistematik bir akla sahip değil. 30 yıl boyunca beynine yönelik olarak gördüğü şiddetten dolayı, aklı bir barbar akınında yağmalanmış ve darmadağın edilmiş […]
Komplo Teorisi Karşıtlarının Komploculuğu 1991 yılından itibaren Türkiye sermaye sınıfı, ülkeyi jeo-politik “ihraç metası” haline getirerek, pazara sürme noktasında bir aşama kaydetmiştir. Bu tarihten sonra kanlı ilmekler, komplolar, suikastler, komşu ülkelerde darbeler birbirini takip etmiştir. […]
28 Şubat öncesinde ve sonrasında halk çok ustaca kamplaştırıldı. Halk bu parçalanmayı yaşarken, egemenler 24 Ocak Kararları’nın ilkelerine bağlılık ekseninde son derece uyumlu bir yol izliyordu. Kamplaşan taraflar, bu uyumluluğun karşısında yine kaybeden taraf olmaktan […]
“Karşı Ayaklanma”cı Hukuk “Terörle mücadele” adı altında ilân edilen misilleme seferleri, siyasal şiddetin kaynaklarını belirsizleştiriyor. Hedefleri insanî niteliklerinden soyutluyor. Medyanın merkezinde yer aldığı “karşı ayaklanmacı doktrin”in, psikolojik savaşta uyguladığı değer sistemine göre; terörist kategorisi, kanun […]
24 Ocak Kararları’nın alındığı günden bu yana kesintisiz bir darbe sürecini yaşıyoruz. Demokrasi, insan hakları ve serbest piyasa ekonomisi ilkelerine dayanan bu darbe, 30 yılı aşkın bir süredir devletin ve devletçiliğin halka zararlarını anlatarak bir […]
Bu zengin coğrafyada bir İbrani düzeneği işlemiştir. Bu düzenek enternasyonel Finans-kapital ile birlikte iş görmüştür. Çünkü, Selanik Yahudi burjuvazisi, ağırlıklı olarak Avusturya ve Almanya ile iş yapmıştır. Filistin’in kolonizasyonunda da Alman Yahudiliğinin müthiş katkıları vardır. […]
Türkiye “Milli Güvenlik Devleti”nden, bölge eksenli “kent devlet”e geçiş içerisindedir. Bu geçiş tamamlanmak üzeredir. Bu çerçeveden bakıldığında, “karşı ayaklanma doktrini” devletin çelik çekirdeğinin ideolojisi olarak yerini almıştır. Yiğit Tuncay: Önce genel bir soruyla, Türkiye’den başlayalım […]
Türkiye’de kapitalizmin gelişme dinamikleri ele alınmaksızın, Dersim 1938 algılanamaz… Yiğit Tuncay: “Büyük endüstrinin kurulması ve yerel küçük endüstrinin gelişmesi için gerekli olan madenlerin Osmanlı İmparatorluğu’nda bulunduğu dillere destandı. Özellikle 20 asırdan beridir işletilmekte olan Ergani […]
@halksahnesi.org
