İtalya yarımadasının kuzeybatısında bulunan Tiber Nehri’nin güneyinde verimli topraklara sahip olan Latium bölgesi eski devirlerden beri insanların yaşam alanı olmuştur. Buraya M.Ö. 2000’lerin sonlarına doğru kuzeyden (Atlan 2014: 5) gelen İtalikler adında bir grup yerleşmiştir. […]
Kapitalist toplumsal formasyonun ekonomi-siyaset gibi temel kategorileri arasındaki ilişkilerin neoliberal yeniden yapılanma sürecinde aldığı biçim, tüm ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de siyasal ve toplumsal çatışmalara neden olmaktadır. Bu çatışmaların ilk aşamada durdurulması sonra da çeşitli […]
Günümüz toplumları homojen olmayan ve hatta kompleks bir yapıya sahiptir. Tarihsel süreçte yaşanan dönüşümlere rağmen tüm toplumların ortak noktası ise, bünyesinde eşitsizlikleri barındırıyor olmalarıdır. Kuşaktan kuşağa aktarılan eşitsizliklerin türü ve boyutu ise toplumdan topluma ve […]
Sosyal Bilimlerde ve özellikle Beşeri Bilimlerde (humanities) kullanılan kavramların hem kişi/birey hem de grup/toplum bakımından farklı semantik içeriklere sahip olması bu alanlarda bir tanımlar çokluğunu da beraberinde getirmektedir. Yoksulluk kavramı da bu kavramlardan biridir. Eğer […]
Yoksulluk konusu, özellikle 1980’li yıllardan itibaren uluslararası finans kuruluşlarının izledikleri politikalarla bağlantılı olarak tartışılmaya başladı. Dünya Bankası ve IMF’nin neoliberal yapısal uyum politikaları kapsamında az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde uyguladıkları politikalar, söz konusu ülkelerde […]
Ünlü Macar düşünürü Karl Polanyi, piyasa ekonomisi ve ‘toplum’ arasında kendi doğaları gereği bir karşıtlık olduğunu iddia ederken, iddiasını Keynesyan ekonomi politikalarının, ‘19. yüzyıl toplumu’ dediği liberal-kapitalizme galebe çalmasına dayandırıyordu. Polanyi’ye göre, ‘piyasa toplumu’ diye […]
1980’ler boyunca IMF ve Dünya Bankası’nın denetiminde uygulanan neoliberal politikaların olumsuz etkileri, Latin Amerika’da derin ve sancılı süreçler içerisinde en ağır şekilde hissedilmiştir. Washington Uzlaşısıyla belirlenen temellerde devletin ve ekonominin yeniden yapılandırılmasını öngören neoliberal reformlar, […]
2008 Nisan’ının ortalarında, gıda fiyatlarının hızla arttığı günlerde, Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick bir elinde pirinç torbası diğer elinde ekmekle gazetelerde boy gösteriyor ve hükümetlere uyarılar yolluyordu. Dünyanın pek çok ülkesinde açlık tehdidi insanları sokağa […]
Geçenlerde bir arkadaşım, örnek vererek, yaşlıların kafelerde istenmediğini anlattı. Verdiği örnekteki istenmeyen kişilerin de, yine kendi arkadaşlarının işlettiği bir kafede bu olayı yaşadığından bahsetti. Haliyle yaşlı arkadaşlarını istemeyen kafenin sahibi gerekçe olarak yaşlılığı göstermiyor. Ama […]
19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı Devleti’nde İstanbul, Selanik ve İzmir başta olmak üzere önemli liman şehirlerindeki ticaret burjuvazisinin ezici çoğunluğu gayrimüslimlerden oluşmaktaydı. Balta Limanı Ticaret Antlaşması’nın etkisiyle Osmanlı topraklarında yayılmaya başlayan ve II. Meşrutiyet […]
Dünya Bankası, kapitalist dünya düzeninin oluşturulması, sürdürülmesi ve geliştirilmesi için organize edilmiş bir kuruluştur. Bu kuruluşun işlevini ve faaliyetlerini analizlerimize katmadan yapacağımız her değerlendirme sığ kalmaya mahkumdur. Ulusal düzeydeki talanın, uluslararası talanla olan bağlantılarını birbirinden […]
Böylece “beyin ölümü” gerçekleşen TBB, tarihinde ilk kez, başkanı ve yönetim kurulu görevinin başındayken, bu kurullarda fiili bir eksilme olmadan yani “işlevsel olarak başkanlık makamının boşalması” suretiyle başsız kalmıştır. Türkiye’nin en büyük hukuk kurumu olan […]
Ulus-devlet yapılanmasının tam olarak ne zaman başladığı, modern bir olgu olup olmadığı ya da modernleşme yönünde atılan adımların çağdaş bir yansıması mı olduğu yönündeki tartışmalar sosyal bilimlerde sıkça gündeme gelen konular arasında yer almaktadır. Üzerinde […]
“Sonraki, Sonrası” ya da “sonra”, “önceki, öncesi” ya da “önce” olandan bir kopuş anlamına gelmiyor. “Ön doğru” olarak kabul ettiği eskisinin aslını bozmadan onararak yenilemek fikrinden hareket ediyor. Bu anlamıyla “post” ön eki bir postulata […]
Anadolu-Rumeli ikiliği Fatih Sultan Mehmet ile Uzun Hasan arasındaki çatışmada gerilim kaynaklarının gerçek niteliğini örter. Güneydoğu Avrupa feodalizminin Selçuklu mirası ile kesişme alanında kurumsal temellerini hazırlayan Osmanlı, sağlam bir ulema örgütü, saraylaşma eksenli egemenler arası […]
@halksahnesi.org