19. yüzyılın önde gelen tüm düşünürleri şu veya bu şekilde Osmanlı Devleti’yle ilgilendiler ve bu konuda fikirler ileri sürdüler. Hatta bunlar arasında Auguste Comte gibi Osmanlı devlet adamlarına “reform projeleri” sunanlar da çıktı. Yine de […]
ABD’nin Irak stratejisi belirlenirken, savaştan sonra ülkede baş gösterecek Kürt ve Şiî ayaklanmalarına destek verilmemesi, “hatta imkân dahilinde önlenmeye” çalışılması kararlaştırıldı. (1) Kürtler bölgenin şiddet, ihanet, komplo, savaşla örülü tarihinin zembereği içinde yaşadılar her zaman. […]
İngiliz Savaş Kabinesi, 13 Ağustos 1918 tarihli toplantısında, Amiral Slade’in raporunu görüştü. Söz konusu toplantıda, Dışişleri Bakanı Balfour, Mezopotamya’nın kuzey bölgelerini ele geçirmenin bir mecburiyet olduğunu; birliklerinin Küçük Zap Suyu’na kadar ilerlemesini; su kaynakları ile […]
Ben Bertolt Brecht, kara ormanlardan. Karnında getirmiş şehre anam beni. Ama çekip gidene dek ben bu dünyadan Çıkmayacak ormanların soğuğu içimden. Asfalt şehirde evimde gibiyim. Donanmışım son kutsal törenle: Gazeteyle, şarapla, tütünle, Güvensiz, aylak, ama […]
Avrupalı beyaz adam ilk önce Grönland’ı X. yy. da buldu. Büyük bir ihtimalle Kuzey Amerikanın Vinland adını verdikleri doğu kıyılarında bazı noktalara yerleştiler. Ancak fazla tutunamadıkları gibi, bu keşifler Ortaçağın coğrafya bilgilerinde de hiç bir […]
Özellikle 20. yüzyıl içinde üretilmiş çeşitli nesnelerde rastlanan zevksiz, kökeni belirsiz ve estetik değer taşımayan bir tasarım anlayışını nitelemek için kullanılan bu terim, Türkçede “rüküş” sözcüğüyle ifade edilmekte olup grafikten endüstri tasarımına ve mimarlığa kadar […]
Şah İsmail Çaldıran yenilgisinden sonra Batı’yla Osmanlı’ya karşı bir ittifak oluşturmak amacıyla yoğun diplomatik görüşmeler yürüttü. Rodos’ta üslenen St. John şövalyeleriyle irtibata geçen Şah, onlardan Hospitaliers Tarikatı’nın elinde bulunan Sultan Cem’in oğlu ve Yavuz Selim’in […]
“Kadının anası tarafından bile zarar verilebileceğinden korktuğu güzelliğine çoğu kez aşın ölçüde de olsa sürekli titizlik göstermesi”nin temel nedeni diyor M. Klein, kadının daha bebekken, anasının karnı içindeki çocuklara yönelttiği yıkıcı eğilimlere karşılık, anasının girişebileceği […]
NEVRUZ ADI Yeni gün anlamına gelen nevruz, Farsça kökenli bir kelimedir. Kelimenin Farsça olması, Fars kültür dairesinden geçmiş olan Türklerin Farsça’dan almış oldukları diğer ödünç kelimelerle birlikte nevruz kelimesini de almış olmaları doğal karşılanmalıdır. Anadolu’da […]
Kültürlerin Çatışması ve İdeoloji (1) “İstanbul ve vatanın her köşesi bir istihsal programı istiyor” Huzur, s. 155. Ahmet Hamdi Tanpınar, batı-doğu sorununu derinlemesine yaşayan ve düşünen bir yazar. Batı-doğu çatışması içinde, Türk toplumunun yüz elli […]
Başka hiçbir yirminci yüzyıl yazarı tiyatroyu hem oyun yazarı hem de teorisyen olarak, temel kaygısı tiyatronun toplumsal ve siyasal boyutu olan Bertolt Brecht (1898-1956) kadar derinden etkilememiştir. Brecht’in çoğunlukla 1919-1921 yılları arasında sosyalist gazete Der […]
İttihatçıların Anadolu’yu Türkleştirme Siyaseti Ulus, insanlara arasında kültürel, sosyal, siyasal bağlantılar demetidir. Feodal dönemin hiyerarşiye ve kişiselliğe dayalı toplum anlayışının ötesinde bir içerik taşır. “Türkleşme” süreci uluslaşma ile aynı anlamı taşımaz. Abdülhamit döneminde İslâm siyasetlerine […]
Türkiye’deki tiyatro teorisinin ana gövdesini pratiksiz teoriler oluşturuyor. Eldeki son derece kısıtlı malzemenin büyük çoğunluğu, Batı tiyatrosunun yetiştirdiği uygulamacıların ve teorisyenlerin eserlerinden derlenmiş durumda ve dahası, güncel değil. Oysa sanatsal ve politik gündem devamlı olarak […]
Rönesans sanatı kendi içindeki tüm ayrımlara karşın bir bütün olarak değerlendirilebilir. Aklın üstünlüğü ve sınırsız, sonsuz bir özgürlük anlayışının belirlediği Rönesans düşüncesi, yapı sanatından resim sanatına, heykelden dramatik sanatlara değin etkisini gösterir. Ancak, Rönesans’ın tarih […]
Kapitalizm yerel ölçekleri aşan evrensel bir sosyo-ekonomik sistem olmanın meşruiyetini doğal ayrıcalık sayan ideolojik birikime dayanıyor. Oysa yerelliği aşan büyük pazar sistemleri ilk uygarlıkların doğuşundan oldukça önce de varoldu. Ortadoğu’nun ve Avrupa’nın geç Paleolitik ve […]
@halksahnesi.org