1980’de ressamların ve sinemacıların peşinden, mimarlar da Venedik Bienali’ne kabul edildiler. Bu ilk Mimarlık Bienali’ne hakim olan; düş kırıklığı havasıydı. Venedik’teki sergiye katılanların, tersine çevrilmiş avangard cepheler oluşturduğunu söyleyerek tanımlayabilirim bu havayı. Onların yeni tür […]
Çıkmazda olan Batı Tiyatrosu kendini yenilemek, eski gücünü kazanmak için taze kan arıyor. Öncü tiyatro deneyleri bu kanı başka kültürlerde, özellikle Asya kültüründe, Şamanlıkta, eski ritüellerde arıyorlar. Özellikle seyirci ve oyuncu arasındaki duvarı kaldırmak, seyirciyi […]
Geniş bir coğrafyanın birikimi üstünde duran Antik Yunan Dünyası’nın durmaksızın çelişkiyi derinleştiren yapısı nedeniyle, bir farklılık olarak algılanması ve bu algılamanın getirdiği bir sonuç olarak gelişme dinamiklerine örnek gösterilmesi ciddi bir tartışma konusudur. Çünkü, sınıflı […]
“Hegel, bir yerde, dünya tarihindeki bütün büyük olguların ve kişilerin sanki iki kez dünyaya geldiğini belirtir. Eklemeyi unutmuş: ilkinde trajedi olarak, ikincisinde komedi olarak”(K. Marks, Louis Bonaparte’ın 18. Brumaire’i) Sözünü ettiğimiz bu Yunan dünyası, uygarlık […]
“Slavcı diye bilinen bir avuç düşünürün yazıp çizdiği yıllar daha çok, kırklı ve ellili yıllardır. Garip bir karışımdı doktrinleri; içinde romantik felsefe vardı, yerel yurtseverlik (Moskovacılık) vardı, dini milliyetçilik vardı, çok eski tarihlere uzanan düşler […]
“Bundan hemen hemen tam onaltı yüzyıl önce Roma imparatorluğunda da tehlikeli bir devrimci parti ortalığı kasıp kavuruyordu. Bu parti, dinin ve devletin bütün temellerini oyuyordu; imparatorun iradesinin en yüce yasa olduğunu açıkça reddediyordu; vatansızdı, enternasyonaldi; […]
Felsefi olarak romantizmin hakim olduğu ve 1848’e kadar gelen sürece baktığımız zaman bilimsel temeline oturmamış bir bakış açısına sahip olan işçi sınıfının muhalefetini görürüz. Avrupa işçi sınıfının, özellikle Fransa’daki hareketin değerlendirmesini yapan Marks’a göre: “Temmuz […]
Romantizmin gelişmesi, Avrupa’da klasisizm’e -yani eski düzenin sanat biçimlerine- olduğu kadar, aydınlanmacılığa ve akılcılığa da -burjuva sanat ve düşünce biçimlerine- bir reaksiyonun ürünüydü. Romantizm her ülkede farklılıklar gösteren bir yol çizmesine rağmen, aslında özünde aynı […]
Yine İstanbul’un fethinden ve Amerika kıtasının keşfinden sonra, Doğu’ya açılan kapılardan biri olan Rusya’nın durumunda farklılıklar göze çarpmaktadır. Örneğin bir Batı’lı kaynakta şöyle deniyor: “Çin’in, Hindistan’ın ve Ortadoğu’nun, Avrupalılara, kıyılarında küçük yerleşme olanakları vermekten öte […]
70’li yıllar, kendini temel olarak öykücülük alanında ortaya koyan sosyo-psikolojik nesrin yüksek yaratıcılık göstererek en büyük başarılara ulaştığı dönemdir. Bu durum, kuşkusuz yoğun ahlâki ideal arayışlarıyla, edebiyatın tümden psikolojizasyonuyla bağlıdır. Edebi bir akım olarak sosyo-psikolojik […]
Tarih içinde yaşanan dönemleri birbirinden kesin hatlarla ayırabilmek mümkün değildir ama, genel olarak baktığımızda birbirinin içinden doğan dönemlere ilişkin soyutlamalar yapabiliriz. Bu dönemlerden biri 15. yüzyılın sonundan 17. yüzyılın ortasına kadar akan bir tarihsel süreçtir. […]
Negatif bir gelişme gösteren sınıflı toplumun oluşumunda ve Batı Uygarlığının temeli olan klasik köleci Yunan toplumu ile, tarihsel olarak ona ön gelen “Asyagil” aşama arasında ciddi bir çelişki vardır. Bu da, Doğu ve Batı’nın evrimine […]
Burada tüm kaynaklarda karşımıza çıkan önemli bir soruna değinmek istiyorum. Gürcüstan’la ilgili kaynakların hemen hemen hepsi, XIII. yüzyıldan itibaren başlayan Moğol akınlarının ve ardından Timur’un fethiyle edebiyatın gelişiminin durduğuna işaret etmektedirler. Ayrıca bu kaynakları araştırdığımızda […]
Batı’nın Doğu’ya açılışında payına düşeni alan Gürcüstan, Doğu’nun Batı’ya açılışında da payına düşeni alacaktı tabi. 1220’den sonra Moğol akınları başlar. Doğu Gürcüstan, Hülagu sülalesinden gelen Moğol İlhanlılara bağlı bir prenslik haline gelmiştir. Suram sıradağlarının batısında […]
Gürcü edebiyatının gelişimi, sürekli karmaşa içinde olan Balkanlar, Kafkasya ve Ortadoğu üçgeninde oluşunun getirdiği zorlukların etkisiyle XIII. yüzyıldan sonra bir duraklama dönemine girer. Çünkü Gürcüstan, Kafkasya, Asya ve Anadolu’nun kapısını tuttuğu için tarih boyunca çalkantılar […]
@halksahnesi.org